หน่อแก้วพระพุทธศาสนา

พระรัตนตรัย

พระรัตนตรัย หรือ พระไตรรัตน์ หมายถึง แก้วสามประการอันประเสริฐสุดของพุทธศาสนิกชน ที่เรียกว่า รัตน (แก้ว) เพราะว่าเป็นสิ่งที่ประเสริฐ มีค่าสูง และหาได้ยาก เทียบด้วยดวงแก้วมณี

พระรัตนตรัย คือ พระพุทธเจ้า, พระธรรม และพระสงฆ์ ซึ่งเรียกเต็มว่า พุทธรัตนะ, ธรรมรัตนะ, สังฆรัตนะ ซึ่งได้แก่

พระพุทธ คือ ท่านผู้ตรัสรู้ธรรมด้วยพระองค์เอง แล้วสอนประชุมชนให้ประพฤติชอบด้วยกาย, วาจา, ใจ ตามพระธรรมวินัย
พระธรรม คือ พระธรรมวินัยอันเป็นคำสั่งสอนของพระพุทธเจ้า
พระสงฆ์ คือ หมู่ชนที่ฟังคำสั่งสอนของพระพุทธเจ้าแล้วปฏิบัติชอบตามพระธรรมวินัย

ไตรสรณคมน์ แปลว่า การถึงพระรัตนตรัยว่าเป็นที่พึ่งที่ระลึก ได้แก่การเปล่งวาจาขอถึงพระพุทธ, พระธรรม และพระสงฆ์ ว่าเป็นสรณะที่พึ่งพิงที่ระลึก ว่า

พุทฺธัง สรณัง คัจฺฉามิ

ธมฺมัง สรณัง คัจฺฉามิ

สงฺฆัง สรณัง คัจฺฉามิ

ทุติยมฺปิ....

ตติยมฺปิ....

คำเรียกในภาษาต่าง ๆ

ภาษา	คำเรียก
บาลี	ติรตน, ติสรณ
สันสกฤต	त्रिरत्न (triratna, ตฺริรตฺน) रत्नत्रय (ratna-traya, รตฺนตรฺย)
ไทย	ไตรรัตน์, รัตนตรัย
ลาว	ໄຕແກ້ວ (ไตแก้ว) / ໄຕລັດ (ไตลัด)
สิงหล	තෙරුවන් (teruwan)
พม่า	(เสียงอ่านภาษาพม่า: [jadanà θóuɴ bá])
จีน	三宝, 三寶 (sānbǎo, ซานเป่า)
เวียดนาม	Tam bảo
เขมร	ព្រះរតនត្រ័យ (เปรี๊ยะฮ์รัตนะไตฺร)
เกาหลี	삼보 (ซัมโบ)
ญี่ปุ่น	三宝 (ซัมโบ, ซัมโป)
มองโกล	ɣurban erdeni
ทิเบต	དཀོན་མཆོག་གསུམ, (dkon mchog gsum)
อังกฤษ	Three Jewels, Three Refuges, Three Treasures, Triple Gem
มราฐี	त्रिशरण (trisharan)