หน่อแก้วพระพุทธศาสนา

ศาสนพิธี

พิธี คือแบบอย่าง แบบแผน หรือรูปแบบต่างๆ ที่พึงปฏิบัติในทางศาสนา โดยเฉพาะพุทธศาสนาเรียกว่าศาสนพิธี ซึ่งเป็นเรื่องที่มีด้วยกันทุกศาสนา และเป็นเรื่องเกิดขึ้นทีหลังศาสนา กล่าวคือ มีศาสนาเกิดขึ้นก่อนแล้วจึงมีพิธีต่างๆ เกิดตามมาภายหลัง โดยเหตุเกิดศาสนพิธีในพุทธศาสนานี้ เนื่องจากมีหลักการของพุทธศาสนาซึ่งพระพุทธเจ้าทรงวางไว้ตั้งแต่ในปีที่ตรัสรู้ เพื่อสาวกจะได้ถือเป็นหลักในการออกไปประกาศพระศาสนา เรียกว่า โอวาทปาติโมกข์ มีหลักการสำคัญ ๓ ประการคือ ๑. สอนไม่ให้ทำความชั่วทั้งปวง ๒. สอนให้อบรมกุศลให้พร้อม ๓. สอนให้ทำจิตใจของตนให้ผ่องแผ้ว เป็นอันว่าพุทธบริษัทต้องพยายามเลิกละความประพฤติชั่วทุกอย่าง จนเต็มความสามารถ และพยายามสร้างกุศลสำหรับตนให้พร้อมเท่าที่จะสร้างได้ กับพยายามชำระจิตใจให้ผ่องใสอยู่เสมอ เป็นการพยายามทำดี เรียกว่าทำบุญ พระพุทธเจ้าทรงแสดงวัตถุ คือที่ตั้งอันเป็นทางไว้โดยย่อๆ ๓ ประการ เรียกว่าบุญกิริยาวัตถุ คือ ๑. ทาน คือการบริจาคสิ่งของของตนให้เป็นประโยชน์แก่ผู้อื่น ๒. ศีล คือการรักษากายวาจาให้สงบเรียบร้อยไม่ล่วงพุทธบัญญัติ ๓. ภาวนา คือการอบรมจิตใจให้ผ่องใสในทางกุศล

บุญกิริยานี้เอง เป็นแนวให้พุทธบริษัทปฏิบัติตามหลักการดังกล่าวข้างต้น และเป็นเหตุให้เกิดศาสนพิธีต่างๆ ขึ้นโดยนิยม กล่าวคือ ในกาลต่อๆ มา พุทธบริษัทนิยมทำบุญ ไม่ว่าจะปรารภเหตุใดๆ ก็ให้เข้าหลักบุญกิริยาวัตถุ ๓ นี้ โดยเริ่มต้นมีการรับศีล ต่อไปภาวนาด้วยการสวดมนต์เองหรือฟังพระสวดแล้วส่งใจไปตาม จบลงด้วยการบริจาคทานตามสมควร เพราะนิยมทำบุญเป็นการบำเพ็ญความดีดังกล่าวนี้ และทำในกรณีต่าง ๆ กันตามเหตุที่ปรารภ จึงเกิดพิธีกรรมขึ้นมากประการ เมื่อพิธีกรรมใด เป็นที่นิยมและรับรองปฏิบัติสืบต่อมาจนเป็นประเพณี พิธีกรรมนั้นก็กลายเป็นศาสนพิธีขึ้น

พิธีกรรมทางศาสนานั้น เปรียบเสมือนเปลือกของต้นไม้ ต้นไม้ที่ปราศจากเปลือกห่อหุ้ม ย่อมไม่สามารถยืนต้นอยู่ได้

รายละเอียด: เขียนโดย Pajjek; หมวด: ศาสนพิธี; เผยแพร่เมื่อ: ๒๙ ตุลาคม ๒๕๖๐; อ่าน: 11260

นางวิสาขามหาอุบาสิกา พร้อมหมู่เพื่อนหญิงบริวาร ได้ขอสมาทานถวายผ้าอาบน้ำฝน หรือผ้าวัสสิกสาฎก แด่พระพุทธเจ้าและพระภิกษุสงฆ์จนตลอดชีวิต

ทานพิธี คือพิธีถวายทานต่างๆ ในที่นี้จะกล่าวเฉพาะทานพิธีสามัญที่จำเป็น และนิยมบำเพ็ญกันอยู่ทั่วไป และจะกล่าวเฉพาะระเบียบปฏิบัติกับคำถวาย ของฝ่ายทายกเท่านั้น

การถวายทาน คือการถวายวัตถุที่ควรให้เป็นทาน ในพระพุทธศาสนา เรียกวัตถุที่ควรให้เป็นทานนี้ว่าทานวัตถุ ท่านจำแนกไว้ ๑๐ ประการ คือ

อ่านเพิ่มเติม...

รายละเอียด: เขียนโดย Pajjek; หมวด: ศาสนพิธี; เผยแพร่เมื่อ: ๐๗ สิงหาคม ๒๕๖๐; อ่าน: 9971

บุญพิธี คือ พิธีทำบุญเนื่องด้วยประเพณีในครอบครัวของพุทธศาสนิกชน เป็นประเพณีเกี่ยวกับชีวิตของคนไทยทั่วไป ส่วนมากทำกันเกี่ยวกับเรื่องฉลองบ้าง เรื่องต้องการสิริมงคลบ้าง เรื่องตายบ้าง ในเรื่องเหล่านี้ นิยมทำบุญทางพระพุทธศาสนา เช่น ทำบุญเลี้ยงพระ และทำบุญตักบาตร เป็นต้น

อ่านเพิ่มเติม...

รายละเอียด: เขียนโดย Pajjek; หมวด: ศาสนพิธี; เผยแพร่เมื่อ: ๐๖ สิงหาคม ๒๕๖๐; อ่าน: 15293

พระภิกษุและพุทธศาสนิกชน ถือดอกไม้ธูปเทียน ร่วมกันประกอบพิธีเวียนเทียน เนื่องในวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา

กุศลพิธี หมายถึง พิธีกรรมต่างๆ อันเกี่ยวด้วยการอบรม ความดีงามทางพระพุทธศาสนาเฉพาะตัวบุคคล คือ เรื่องสร้างความดีแก่ตนทางพระพุทธศาสนาตามพิธีนั่นเอง เฉพาะที่พึงปฏิบัติในเบื้องต้น มี ๓ เรื่อง คือพิธีแสดงตนเป็นพุทธมามกะ พิธีรักษาศีลอุโบสถ และพิธีเวียนเทียนในวันสำคัญทางพุทธศาสนา

อ่านเพิ่มเติม...

รายละเอียด: เขียนโดย Pajjek; หมวด: ศาสนพิธี; เผยแพร่เมื่อ: ๐๗ สิงหาคม ๒๕๖๐; อ่าน: 13855

ปกิณกพิธี ว่าด้วยเรื่องเบ็ดเตล็ด เกี่ยวกับวิธีปฏิบัติบางประการ ในการประกอบพิธีต่าง ๆ ในหมวดต้น ๆ เพิ่มเติมอีก ๕ เรื่อง คือ ๑. วิธีแสดงความเคารพพระ ๒. วิธีประเคนของพระ ๓. วิธีทำหนังสืออาราธนา และทำใบปวารณาถวายจตุปัจจัย ๔. วิธีอาราธนาศีล - อาราธนาพระปริตร และ ๕. วิธีกรวดน้ำ

อ่านเพิ่มเติม...